Üniversite aboneliğimiz hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.

Ders Detayı

Temel SPSS ile Nicel Veri Analizi
18 Video, Ders Süresi: 60 gün

Dersler

Ders 1: Temel Kavramlar

Ders 2: SPSS'de Veri Girişi

Ders 3: SPSS Data Menüsü

Ders 4: SPSS Transform Menüsü

Ders 5: SPSS İle Tanımlayıcı İstatistikler

Ders 6: SPSS İle Normallik Testi

Ders 7: SPSS İle Güvenirlik Analizi

Ders 8: SPSS İle Ki-Kare Analizi

Ders 9: SPSS İle T Testleri

Ders 10: SPSS İle Tek Yönlü Varyans Analizi(ANOVA)

Ders 11: SPSS İle Çoklu Varyans Analizi(MANOVA)

Ders 12: SPSS İLE Korelasyon Analizi

Ders 13: SPSS İle Basit Doğrusal Regresyon Analizi

Ders 14: SPSS İle Çoklu Regresyon Analizi

Ders 15: SPSS İle Faktör Analizi

Ders 16: SPSS İle Parametrik Olmayan Testler

Ders 17: SPSS İle Kümeleme Analizi

 

Bu ders toplam 332 dk'dır.

 #AYEUM #temelSPSS #ARGE 
 

 

Eğitmen: Doç. Dr. Ejder AYÇİN

Katılım Belgesi: Evet

Durum:Tüm Dersler Yüklendi

Garanti: % 100  Memnuniyet ve İade Garantisi

Özellikleri:  İnteraktif, Online Sınav, Eğitmene soru sorma imkanı

Fiyat:
974,90 TL
Ders İzleme Süresi: 60 Gün
Erişim Zamanı: 7/24
Video Sayısı: 18
Durum: Satın Alınabilir
Favoriye Ekle

Tanıtım Videosunu İzle


Örnek Dersi İzle

Puanlar 0 Kişi Oyladı (0/100)
0 Kişi
0 Kişi
0 Kişi
0 Kişi
0 Kişi

Yorumlar

İ.Ö.

MERHABA, 18. KONU OLARAK ÖĞRETİLECEK LOGİSTİC REGRESİON ANALİZİ DERS KAYITLARINDA YOK. EKLENECEK Mİ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, ilk başta eğitim içeriğinde olmasını planlamıştık ancak sonradan Temel SPSS eğitimi olarak kurguladığımız için o videoyu eklemedik. 17 video olarak bu eğitimi oluşturduk. Eğer Lojistik regresyon ya da başka bir konu ile ilgili herhangi bir sorunuz olursa bana mail yoluyla ulaşınız lütfen, seve seve yardımcı olmaya çalışırım. İyi çalışmalar dilerim.

L.A.

HOCAM MERHABA, SOSYAL BİLİMLERDE NORMALLİK TESTİ İLE VERİ SETİNİN NORMAL DAĞILMADIĞINI GÖRÜLMÜŞ OLSA BİLE BASIKLIK VE ÇARPIKLIK KATSAYILARINA BAKARAK DAĞILIMIN NORMAL KABUL EDİLEBİLECEĞİNİ SÖYLEDİNİZ. SAĞLIK BİLİMLERİ İÇİN DE BU ŞEKİLDE Mİ? YANİ VERİ SETİNDE SHAPİRO-WİLK TESTİ SONUCU P < 0,05 İSE ANCAK BASIKLIK VE ÇARPIKLIK DEĞERLERİ -1,5 İLE +1,5 ARASINDA İSE DAĞILIMI NORMAL KABUL EDEBİLİR MİYİZ? ŞİMDİDEN TEŞEKKÜR EDERİM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, Öncelikle şunu söylemeliyim. Sosyal bilimlerde çalışmalarda çoğunlukla likert tipi ölçekler kullanılmaktadır. 5'li, 7'li likert ölçeği ile elde edilen verisetinin normal dağılım testleri sonucunda, normal dağılımlı çıkma ihtimali oldukça düşüktür. Dolayısıyla videoda sadece Shapiro wilk gibi test sonuçlarına bakarak karar vermemek gerektiğini vurgulamaya çalıştım. Sizin çalışmanızda kullandığınız ölçek tipi eğer likert gibi bir ölçek ise, videoda belirttiğim diğer hususları da dikkate alarak kararınızı verebilirsiniz. Literatürde çarpıklık ve basıklık katsayılarına yönelik kaynakları da kaynak göstererek, veri setinizin normal dağıldığı varsayımı ile parametrik testler uygulayabilirsiniz. Veri sayısı çok az ise normallik testleri sonuçlarına bakarak, eğer veriniz normal dağılmıyorsa parametrik olmayan testler tercih edebilirsiniz.

M.S.C.

SAYIN HOCAM; AĞZINIZA SAĞLIK. SAYIN HOCAM; KAYIP VERİ ATAMASINDA ÖRNEĞİN 3,84 GİBİ BİR DEĞER ATANMIŞ OLSUN.(YANİ ONDALIK DEĞERLİ BİR SAYI ATANMIŞ OLSUN). BU DURUMDA BU DEĞER TAMSAYIYA MI YUVARLANMALI YOKSA ONDALIK DEĞER OLARAK MI BIRAKIL MI? ÇÜNKÜ ONDALIK DEĞER BIRAKTIĞIMIZDA FREKANS TABLOSUNDA AYRI BİR DEĞER OLARAK GÖRÜLÜYOR? SAYGILARIMLA...


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, Kayıp verinin olduğu verisetlerinde, bazı zaman serisi ölçümleri hesaplanamamaktadır ya da AMOS gibi programlarda düzeltici indislerle ilgili analizlerde sorun çıkabilmektedir. Dolayısıyla bu tarz analizlerde kayıp veri yerine değer atamak zorunlu bir hal almaktadır. Sizin bahsettiğiniz ise bir frekans analizidir. Dolayısıyla kayıp veriye değer atadığınızda bahsettiğiniz küsüratlı veri ile karşılaşırsınız. Bu durumu da frekans analizi tablosunda göstermek çok mantıklı olmaz. Sadece frekans analizine yönelik bir bulgu ortaya koyduğunuz bu gibi durumlarda kayıp veri analizi yapmayabilirsiniz. Frekans analizi için zorunlu bir durum değildir kısacası. Eğitimin faydalı olması ve çalışmalarınızda başarı dileklerimle...

M.S.C.

SAYIN HOCAM; GÜVENİRLİKTE 2 MADDE İÇİN ZERO ORDER CORRELATİONU SPSS TE NASIL HESAPLANIR? İŞMEL SÜRECİNİ YAZAR MINIZ? SAYGILARIMLA...


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Analyze- Correlate- Partial menüsüne tıklanmalıdır. Ardından "Options" işlevine tıklanarak, Zero order correlation seçilmelidir.

M.S.C.

SAYIN HOCAM; VERİLER NORMAL DAĞILIM GÖSTERMİŞ OLMASINA RAĞMEN KARŞILAŞTIRACAĞIMIZ ALT GRUPLARIN SAYISI DÜŞÜK İSE NON PARAMETİRK TEST Mİ KULLANMALIYIZ? (ÖRNEĞİN; İLKOKUL MEZUNU:25, ORTAOKUL MEZUNU; 185; LİSE MEZUNU; 128; LİSANSÜTÜ; 7...GİBİ İSE) (YANİ PARAMETRİK TEST İÇİN ALT GRUPTAKİ KATILIMCI SAYISI EN AZ KAÇ OLMALI)SAYGILARIMLA....


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Parametrik test için alt grupların sayısı şu kadar olmalıdır diye net bir şey söylemem doğru olmaz. Çünkü her çalışmada anakitle büyüklüğü ve ona göre hesaplanan örnek büyüklüğü farklı olmaktadır. Bu da alt grupların büyüklüğünü değiştirecektir. Ancak verdiğiniz örnekteki gibi bir grubun 185 diğer grubun 7 olduğu bir dağılım sağlıklı değildir. Bu durumda yapacağınız ANOVA analizi sağlıklı sonuç vermeyecektir. Bu problemle karşılaşmamak için veri toplarken anakitledeki grupların büyüklüğünü dikkate alarak, örneğe eleman seçmek gerekir. Ancak araştırmalarda genellikle kolayda örneklem yöntemi tercih edildiğinden böyle sorunlar sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Araştırmalarınızda örneklem yöntemine özellikle dikkat etmenizi öneririm. Şu anki haliyle bir çözüm yaratmak için grupları birleştirmeyi deneyebilirsiniz. Örneğin 25 ilkokul mezunu ile 185 orta okul mezununu birleştirip, ilköğretim gibi bir kategori oluşturulabilir. Ya da araştırmanız için çok önemli bir grup değilse, çok küçük sayıdaki o grubu göz ardı ederek analizlerinizi yapınız. Araştırmanızın kısıtlılıklarında bu durumu belirtiniz. (Örneğin yeterli kişiye ulaşılamadığından lisans üstü grup analizlerin dışında bırakılmıştır gibi..) Son olarak ise ANOVA testinin koşullarının sağlayamadığınız durumlar için parametrik olmayan karşılığı olan Kruskal Wallis testini kullanabileceğinizi söyleyebilirim.

M.S.C.

SAYIN HOCAM; VARYANS HOMOJEN DEĞİL; ANCAK VERİLER BASIKLIK VE ÇARPIKLIĞA GÖRE NORMAL İSE YİNE PARAMETRİK TEST Mİ KULLANACAĞIZ?YANİ VARYANS HOMOJEN DEĞİLSE AMA DİĞER NORMALLİK VARSAYIMLARI SAĞLANIYORSA PARAMETRİK TEST Mİ KULLANILMALI? SAYGILARIMLA...


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Videoda vurguladığım üzere birden fazla husus var normallikle ilgili. Normallik testi sonuçları, histogram ve plotlar, çarpıklık ve basıklık değerleri başta olmak üzere tanımlayıcı istatistikler gibi. Bunların tümünü dikkate alarak bir karar vermenizi öneririm. Örneğin sosyal bilimler gibi alanlarda genellikle 5'li likert tipi ölçek kullanılıyor. Böyle bir verinin KS ve Shapiro wilk normallik testi sonuçlarına göre normal dağılması çok çok düşük ihtimallidir. Dolayısıyla diğer hususları dikkate alarak karar verilmesi gerektiğini vurgulamıştım. Ayrıca yine genellikle sosyal bilimlerde örneklem büyüklüğünü yüksek tutarak verilerin normal dağıldığı varsayımı ile parametrik testlerin yapıldığı birçok çalışma olduğunu görüyoruz. Öte yandan bu konuda daha katı davranıp sadece normallik testi sonuçlarını dikkate alarak karar verilen uygulamalar da görüyoruz. Uzun lafın kısası, özellikle 5'li 7'li likert gibi bir ölçekle veri topluyorsanız sadece normallik testi sonuçları ile değil, belirttiğim diğer hususların tümünü dikkate alarak bir karar vermenizi öneriyorum. Sorunuz özelinde de konuşursak, çarpıklık basıklık katsayıları videoda belirttiğim aralıkta ise parametrik testleri kullanabilirsiniz. Literatürde bu konu ile ilgili kaynaklar mevcut. Referans gösterilebilir. Bahsettiğimiz hususların hiçbiri sağlanmıyorsa, o zaman parametrik testleri düşünebilirsiniz.

B.K.

ÖNERDİĞİNİZ KİTAP YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN UYGUN VE BASİT ANLATIMLI MIDIR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Uygun olduğunu düşünüyorum. Gerek araştırma yöntemlerinin temel kavramlarının, gerekse de SPSS ile temel analizlerin anlaşılır ve sade bir şekilde anlatıldığı bir kaynaktır.

B.K.

FAKTÖRLERDEN 1 VEYA 2'Sİ NORMAL İKEN DİĞERLERİ NORMAL ÇIKMAZSA, ÇARPIKLIK VE BASIKLIK DA İSTENEN DEĞERLERDE ÇIKMAZSA NE YAPILMALI VE NASIL YORUMLANMALI? YİNE NORMAL DİYE KABUL EDEBİLİR MİYİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Öncelikle Normal dağılmayan faktörlerde yer alan sorularda uç değerler olup olmadığını kontrol ediniz. Hatalı veri girişi olmamasına dikkat ediniz. Ardından normalliğin belirlenmesinde dikkat ettiğimiz hususlardan hiçbiri sağlanmıyorsa, parametrik olmayan testleri uygulamanız en doğrusu olacaktır.

B.K.

SPSS'E EXCEL'DEN VERİ İNDİRDİĞİMDE, VERİLERİ BELİRTİLEN ŞEKİLDE NUMERİC, NOMİNAL YAPTIĞIM HALDE DATA VİEW'DE NOKTA İŞARETİ ÇIKIYOR VE VERİLER KAYBOLUYOR. 1A DÖNÜŞTÜRMEYİ YAPMIYOR VE YAPSA DA GÖSTERMİYOR. FAKAT VERİLERİ TEK TEK EL İLE GİRDİĞİMDE SIKINTI YAŞAMIYORUM. EXCEL'DEN AKTARMALARDA SIKINTI YAŞIYORUM. ACABA, NEREDE YANLIŞ YAPIYORUM? SİSTEMDE TANIMLANMASI GEREKEN BİR YER Mİ VAR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

File menüsü-Import Data- Excel işlevine tıklayıp, Excel dosyasını seçtiğinizde, Excel'deki verileriniz SPSS'e aktarılır. En kolay yolun bu olduğunu söyleyebilirim. İkinci bir yol olarak ise Excel'deki tüm verileri seçip, kopyaladıktan sonra, SPSS dosyanıza yapıştırabilirsiniz. Bu işlem sonucunda değişken isimlerini VAR0001 ile başlayacak şekilde isimlendirir. Bunları düzenlemeniz gerekir.

B.K.

ALFA İÇİN KAÇ SORU YÜKSEK İFADE SAYISI OLARAK DÜŞÜNÜLEBİLİR. BUNUN İÇİN BİR ÖLÇÜT VAR MIDIR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Keskin bir ölçüt yok. Cronbach alfa yapısı gereği, ifade sayısı arttığında daha yüksek çıkabiliyor. Siz çalışmanızda güvenilirlik analizi ile ilgili Cronbach alfa değerlerini veriniz. %70'den yüksek çıkması arzu edilen bir durumdur.

B.K.

MANOVA'YI CİNSİYET GİBİ İKİ DEĞİŞKENLİ VERİLERE DE UYGULAMAMIZIN BİR SAKINCASI VAR MI, YAPILABİLİR Mİ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Yapabilirsiniz. Analiz sonucunda anlamlı farklılık çıkıyorsa, tanımlayıcı istatistiklere bakarak hangi grubun (erkek ya da kadın) lehine anlamlı farklılık olduğunu belirleyiniz.

B.K.

1.LSD VE BONFERRONİ TESTLERİNİ NE ZAMAN KULLANIYORUZ. 2. BİRDEN FAZLA TEST YAPTIĞIMIZDA LSD , BONFERRRONİ VE TUKEY TESLERİNDE FARKLILIK OLDUĞUNDA BİRİNDE BULUNAN ANLAMLILIK DİĞERİNDE BULUNMADIĞINDA HANGİ TESTİ TEMEL ALMAMIZ GEREKİR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Post hoc testleri, varyans homojenliği varsayımının sağlandığı durumlar ve varyans homojenliğini sağlanmadığı durumlar olmak üzere iki grupta incelenebilir. Varyans homojenliği varsayımı altında kullandığımız testler LSD, Bonferroni, Tukey, Scheffe, Gabriel vb testler. Varyans homojenliğinin sağlanmadığı durumlarda kullandığımız testler Games-Howell, Tamhane's vb testler. One Way ANOVA videosunun 8.dksından itibaren bu testlerin bazılarına kısaca değindim. Hangi durumlarda kullanılabilir gibi. Bu testlerin hangi durumlarda kullanılması gerektiğine dair detaylı bilgi için özellikle yabancı kaynakları okumanızı öneririm. Sizin de vurguladığınız gibi farklı sonuçlar verebiliyorlar. Kullandığınız testin varsayımlarını ihlal etmediğiniz sürece, varyans homojenliği durumlarına göre, ilgili gruptaki testleri kullanabilirsiniz.

B.K.

KOVARYANS MATRİSİ HOMOJEN DEĞİLSE NE YAPIYORUZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

MANOVA varsayımlarından biri Kovaryans matrisinin homojen olmasıdır. Dolayısıyla bu varsayımın sağlanmaması durumunda analiz sonuçlarınız sağlıklı olmayabilir. Bunu tüm analizler için de söyleyebiliriz. Analizlerle ilgili varsayımların sağlanmaması durumları, sağlıklı sonuç elde edememeniz gibi durumlarla sonuçlanabilir.

B.K.

MANOVA'DA ÇOKLU NORMALLİK YERİNE ; HER ZAMAN YAPILAN NORMALLİK TESTİ YAPMAMIZ DOĞRU OLUR MU?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Çok değişkenli normallik varsayımını SPSS’te doğrudan test etmemiz mümkün değildir. Her bir bağımlı değişkenin her grup için normal dağıldığını göstererek çok değişkenli normalliğin sağlandığına dair kanıt olarak sunmaya çalışabilirsiniz. Ancak tek değişkenli normallik her zaman çok değişkenli normalliği garanti etmeyecektir.

B.K.

BAĞIMSIZ ÖRNEKLEM T TESTİ İÇİN ANALİZLERDE ETKİ BÜYÜKLÜĞÜNÜ DE HESAPLAMAK ŞART MIDIR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Şart değildir. Aldığınız eğitim temel düzeyde bir SPSS eğitimi olduğu için, anlamlı farklılık tespit edilen durumlarda, bu farklılığın hangi grup lehine olduğunu belirlerken tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılabileceğini vurguladım. Ancak anlamlı farklılık çıktığı durumlarda etki büyüklüğü hesaplamaları yapmak da mümkündür. SPSS programı ile bağımsız örneklem t testi yaptığınızda, analiz çıktılarında doğrudan etki büyüklüğü ile ilgili test istatistikleri yer almamaktadır. Etki büyüklüğünü belirlerken Cohen's d, Hedges'G-,Gates' delta gibi bazı testlerden yararlanılır. Bu istatistiklerin hesaplamaları için internette bazı web siteleri mevcuttur. Ayrıca test istatistiklerinin yorumu için ilgili kaynakları okumanızı öneririm.

B.K.

ANOVA'DA VARYANSLAR EŞİT ÇIKMADIĞINDA ÖN ŞART SAĞLANMAMIŞ OLUYOR. ANOVA TESTİ BUNA RAĞMEN YAPILABİLİR Mİ? VERMİŞ OLDUĞUNUZ ÖRNEKTE DE EŞİT ÇIKMAMIŞTI AMA YİNE DE POST HOC YAPILDI. BAKTIĞIM BAŞKA BİR KAYNAKTA ALTERNATİF OLARAK WELCH VE BROWN-FORSYTHE KULLANILIR ŞEKLİNDE İFADE EDİLMİŞ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Yapılabilir. Şöyle açıklayayım. Analiz tamamlanmadan önce varyansın eşit ya da eşit dağılmayacağını bilinmediğinden dolayı "homogenity of variances" öncelilkle işaretlenmelidir. Videoyu inceledim tekrardan. Orada ilk etapta varyans homojenliği durumunu bilmediğim için öncelikle onu test etmişim. Bu testin ardından analizi tekrarlamayı atlamışım. Şöyle toparlayalım. Eğer varyans homojen çıkmıyor ise options'tan Welch testine tıklayarak analizi tekrarlamak gerekir. Bu tablodaki anlamlılık değerine göre gruplar arasında fark olup olmadığının kararı verilmelidir. Eğer varyanslar homojen ise Welch'e tıklamaya gerek yoktur, Anova tablosundaki anlamlılık değerine göre karar verilmelidir. Post hoc analizleri gruplar arasında anlamlı farklılık tespit edildiği durumda yapılır. Hangi gruplar arasında anlamlı farklılık olduğunu bize gösterir. İlk etapta yaptığınız varyasn homojenliği durumuna göre; Eşit varyans durumu varsa üst gruptaki testler, eşit olmayan varyans durumu var ise alt gruptaki testler seçilir.

B.K.

ÇOKLU REGRESYONDA DURBİN WATSON SEÇENEĞİNE İLİŞKİN BAŞKA KAYNAKLARDA ŞÖYLE DENİYOR: "DEĞİŞKENLERDE ZAMAN SERİSİ OLMADIĞI İÇİN İŞARETLENMEZ. "BU DURUMDA İŞARETLEMELİ MİYİZ, İŞARETLETLEMEME MİYİZ? AYRICA DİĞER KAYNAKLARDA PLOTS KISMINDA ZRESID VE ZPRED İŞARETLENİYOR? BURDA GÖREMEDM, ŞART DEĞİL Mİ? ÇOKLU REGRESYONUN ALTERNATİFİ VAR MI?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Bu konuda farklı görüşler elbetteki mümkündür. Videoyu çekerken temel düzeydeki bilgileri aktarmaya çalışıyorum. Farklı disiplinlerden katılımcılar elbette çok farklı veri setleri ile analiz yapabilirler. Dolayısıyla yorumlamalarda bazı farklılıklar olabilir. Genel hatlarıyla bakıldığında, DW istatistiğine de göz atarak analize devam etmek varsayımlardan birini kontrol edeceğiniz anlamına gelecektir. Yapmanızı öneririm. Videoda plots kısmına hiç değinmemişim. ZRESID ve ZPRED sırasıyla X ve Y kutucuklarına aktardıktan sonra "histogram ve normal probablity plot"a tıklayarak, hataların normal dağılımı ile ilgili grafiklere ulaşabilirsiniz. Bakılsa daha iyi olacağını söyleyebilirim. Konu ile ilgili geribildiriminizi dikkate alacağım. Çoklu doğrusal regresyon, birden fazla bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki doğrusal etkisini gösteren bir model. Değişkenleriniz uygunsa ve böyle bir etkiyi ölçmeyi amaçlıyorsanız, bu analizi tercih edebilirsiniz. Birebir alternatif bir analiz olarak bir önerim olmayacaktır. Daha farklı amaçlara yönelik ve farklı istatistiksel alt yapısı olan analizler elbetteki mümkündür. Önemli olan neyi ölçmek istediğiniz ve bu amacınıza yönelik en doğru yöntemi uygulamaktır.

B.K.

HOCAM ÇOK TEŞEKKÜRLER, GÖSTERMİŞ OLDUĞUNUZ ÖZEN VE DUYARLILIK İÇİN, SANAL EĞİTİMİN ETKİNLİĞİ SAYENİZDE ARTIYOR. BİRKAÇ SORUM DAHA OLACAK SİZE, 1)KORELASYON VE REGRESYON KATSAYILARININ (R VE R KARE) AYRICA MANOVA'DAKİ ETA KARE DEĞERİNİN DÜŞÜK ÇIKMASI NELERE BAĞLIDIR? 2) "ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜ" AZALIRSA KATSAYILAR AZALIR MI? 3) ÖLÇEKLERDEKİ İFADE(MADDE) SAYILARI AZALIRSA KATSAYILAR AZALIR MI? 4) FAKTÖR ANALİZİNDEKİ FAKTÖR SAYILARI AZALIRSA KATSAYILAR AZALIR MI? 5) ANKET UYGULANAN KİŞİLER KARARSIZ KALDIĞINDA KATSAYILAR AZALIR MI? 6)BUNLARIN DIŞINDA NEDEN KATSAYILAR(R, R KARE VE ETA KARE) DÜŞÜK ÇIKMAKTADIR? SEBEBİ NE OLABİLİR


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Rica ederim, faydalı olması için elimden geleni yapmaya çalışıyorum. Bildiğiniz üzere, korelasyon iki değişken arasındaki ilişkinin yönünü ve gücünü gösteren bir katsayı. Belirlilik katsayısı ise bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkeni açıklama derecesini gösteren bir katsayı. Belirlilik katsayısı üzerinden örnek verecek olursam, bu katsayının düşük çıkması bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkendeki değişkenliği düşük düzeyde açıkladığı anlamı taşır. Regresyon modeline dahil etmediğimiz başka değişkenlerin, bağımlı değişkeni açıklama nezdinde var olduğu ilk olarak düşünülmelidir. Sonuçta bir bağımlı değişken üzerindeki değişkenliğin tümünü ya da çoğunu açıklayabilecek bağımsız değişkenleriniz araştırma kapsamında yer almayabilir. Örneklem büyüklüğünün, faktör sayısının ya da ifade sayısının bu katsayı üzerinde doğrudan etkisi olduğunu düşünmüyorum. Bağımsız değişkeniniz bir tane de olabilir, ya da anket formundaki bazı soruların birleşiminden oluşan bir faktörler de olabilir. Temel mesele bağımlı değişken üzerindeki değişkenliğin ne kadarını açıklayabileceğidir. Dolayısıyla, örnek büyüklüğü, faktör sayısı ya da ifade sayısı şu kadar olursa, açıklama derecesi bu kadar artar ya da azalır şeklinde bir genelleme yapabilmenin mümkün olacağını sanmıyorum. Örneğin bir A bağımlı değişkeni üzerinde B ve C bağımsız değişkenlerinin etkisinin ölçüldüğü bir model ile yine A bağımlı değişkeni üzerinde B,C,D,E,F değişkenlerinin etkisinin ölçüldüğü bir model olduğunu düşünelim. Bağımsız değişken sayısında artış olmasının, bağımlı değişken üzerindeki değişkenliği açıklama derecesini artırmasını bekleyebilirsiniz. Ancak D,E,F değişkenlerinin model üzerinde anlamlı etkileri olmayabilir. Analiz sonucuna göre karar verebiliriz. Katsayıların düşük çıkması durumu ile ilgili korelasyon katsayısı üzerinden başka bir yorum yapayım. Örneğin A ve B değişkenleri arasındaki korelasyon 0,20 olarak hesaplansın. Burada iki değişken arasında pozitif yönlü düşük korelasyon yorumu var yaparız. Katsayının neden düşük çıktığını ve bununla ilgili yorumu ise araştırmanıza göre karar verirsiniz. Örneğin ürüne olan talep ile ürünün servis olanakları arasında düşük korelasyon var ise, bahsettiğim bu değişkenler arasındaki ilişkinin yorumunu araştırmacı olarak sizin yorumlamanız gerekir. Katsayı olarak nasıl 0,20 çıktığı ile değil, 0,20 çıkmasının ardındaki ilişkiyi düşünüp, yorumunu yapmalıyız.

N.G.Ö.

HOCAM MERHABALAR. PEARSON CHİ SQUARE TESTİ İÇİN HEM ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNE DUYARLI HEM DE BÜYÜK ÖRNEKLEMLERDE KULLANILMASI ELVERİŞLİ DENİYOR VİDEODA. BU İKİSİ BİRBİRİYLE ÇELİŞEN İFADELER DEĞİL Mİ? TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Şöyle açıklayayım. Pearson ki-kare testini yapabilmek için videoda bahsettiğim bazı koşullara dikkat etmemiz gerekiyor. Beklenen frekans değeri 5'ten düşük hücre sayısının %20'yi geçmemesi gerekiyor. Bu bağlamda bakıldığında düşük örnekli grupların olması durumunun, bu şartı sağlamaya engel olabileceğini düşünebiliriz. Videodaki son örnekte de buna örnek teşkil eden bir örnek dağılımı vardı ve pearson ki-kare yerine fisher testi sonuçlarını dikkate alarak yorum yapmıştık. Dolayısıyla gruplarda yer alan frekansların yüksek olması durumunun bu şartı sağlamaya zemin hazırlayacağını söyleyebilirim. Örneklem büyüklüğüne duyarlı kısmı ile ilgili şöyle bir parantez açayım. Örneğin çalışmanızda p değeriniz 0,07 çıktı ve 0,05'ten büyük olduğundan sıfır hipotezini reddedemediğinizi varsayalım. Böyle durumlarda örnek büyüklüğü artırmanız durumunda, muhtemelen p değeri 0,05'in altına düşebilir ve alternatif hipotezinizi destekleyecek bir istatistik kanıt elde etmiş olursunuz. Analizin duyarlı olmasından kasıt budur. Ancak şunu da belirtmeliyim, örneğin p değerinizin 0,350 çıktığını varsayalım. Bu durumda örneklem büyüklüğünü arttırsanız bile çok çok büyük ihtimalle anlamlı farklılık elde etmeniz mümkün olmayacaktır.

R.D.

HOCAM Kİ KARE ANALİZİNDE 2X2 DEN FAZLA DEĞİŞKEN OLDUĞU DURUMDA ANLAMLI FARK OLDUĞU DURUMLARDA FARKIN HANGİ PARAMETRELERDEN KAYNAKLANDIĞINI NASIL ANLAYABİLİRİZ.? ÖR; SİZİN YAPTIĞINIZ TABLODAKİ 2X5 CROSS TAB SİG DEĞERİ 0.05 TEN KÜÇÜK OLSAYDI FARK HANGİDEĞERLER ARASINDA NASIL DEĞERLENDİRECEKTİK? TEŞEKKÜR EDERİM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Anlamlı farklılık tespit edilen durumlar, kategorik değişkenlerin birbirlerine göre dağılımlarının farklı olduğu ya da bu değişkenler arasında bir bağlantının olduğu durumlardır. Bu farklılıkları tespit edebilmek için frekansların dağılımına bakmak gerekir. "Cells"e tıklayarak, "row" ya da "column" opsiyonlarını işaretleyerek satıra ya da sütuna göre yüzdesel olarak dağılımlara da bakabilirsiniz. Bahsettiğiniz üzere matris büyüdüğünde bu farklılıkları tespit etmek biraz daha zorlaşabilmektedir. Ancak dağılımın farklılık gösterip göstermediğinin tespiti bu şekilde yapılabilmektedir. Örneğin 2 kategoriden (A ve B olsun) oluşan değişkeni öncelikle baz alarak göz atabilirsiniz. A kategorisinde yüzdesel olarak daha yüksek frekansa sahip bir grup olabilecekken, B kategorisinde bu dağılım daha farklı olabilir.

E.Y.

SAYIN HOCAM, YARI DENEYSEL BİR ÇALIŞMADA KULLANİLAN İKİ BOYUTLU BİR ÖLÇEKTE GRUPLAR ARASINDA ON TESTTE BOYUTLARIN BİRİSİNDE ANLAMLI FARKLILIK ÇIKMASINA RAĞMEN DİĞERİNDE ÇIKMADI.SON TESTTE ANLAMLI FARKLILIK ÇIKANA ANCOVA, ÇIKMAYANA ÖRNEKLEM SAYISI 30'ÜN ALTINDA OLDUĞU İÇİN KRUSKALL WALLİS KULLANILABİLİR Mİ? BİR DE ANCOVA İÇİN VARYANSLARİN HOMOJENLİĞİ VARSAYIMI SAĞLANAMAZSA HER GRUBA AYRI AYRI WİLCOXON TESTİNİN YAPILMASI UYGUN OLUR MU? TEŞEKKÜR EDERİM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba, ANOVA (tek yönlü varyans analizi) mı demek istediniz acaba? ANCOVA (kovaryans) analizi başka bir mantıkta işliyor çünkü.

E.Ş.

HOCAM, DİYELİM Kİ BİR ÇALIŞMA YAPTIK MESELA KAN ŞEKERİ VE LDL DÜZEYİ YAPTIĞIMIZ ÇALIŞMA SONUCUNDA DEĞİŞTİ. YANİ Kİ DEĞİŞKENDE DEĞİŞTİ. LDL DEKİ DEĞİŞİMİN KAN ŞEKERİNDEN Mİ KAYNAKLANDIĞINI BULMAK İÇİN HANGİ TEST YAPACAĞIZ, YİNE KORELASYON MU? YANİ LDL DEĞİŞMİŞYİR VE BU DEĞİŞİMLE KAN GLUKOZU ARASINDA BİR İLİŞKİ BULUNMUŞTUR, DOLAYISI İLE BU BUNUN NEDENİ OLABİLİR DEMEK İÇİN ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Korelasyon analizi ile iki değişken arasındaki ilişkinin büyüklüğünü ve yönünü tespit edebilirsiniz. Kan şekerinin LDL'ye etkisini ölçmek isterseniz regresyon analizi yapmalısınız. Regresyon analizi sonucunda, bağımsız değişkendeki bir birimlik değişmenin, bağımlı değişken üzerinde kaç birimlik değişime neden olacağını görebilirsiniz. SPSS'de Regresyon analizi çıktılarından biri de korelasyon katsayısıdır. Dolayısıyla regresyon yaparsanız korelasyon değerlerini de görebilirsiniz. Birbirlerini tamamlayacak analizler olarak düşünülebilir.

M.S.C.

SAYIN HOCAM; BİR ÖLÇEK ORİJİNALİNDE 4'LÜ LİKERT İKEN BİZ ARAŞTIRMAMIZDA 5'Lİ, 6'LI VEYA 7'Lİ LİKERT OLARAK KULLANABİLİR MİYİZ VEYA HANGİ ŞARTLAR ALTINDA ORİJİNALİNDEN FARKLI LİKERT TİPİNDE KULLANILABİLİR? SAYGILARIMLA....


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Orijinal ölçeğin hangi konu ilgili olduğunu bilmiyorum ancak 4'lü likert tercih ettiklerine göre, orta derecede katılma durumu göz ardı etmek istemişlerdir. Dolayısıyla farklı bir seviyeye taşımanız, oradaki tutum ve ya davranış ile ilgili değerlendirmeleri farklılaştırabilir. Bu bakış açısıyla orijinal ölçeği ve kendi çalışmanızı değerlendirin. Orijinalinden farklı bir likert tipi kullanmanız durumunda, ilgili değişikliği neden yaptığınızı bilimsel olarak açıklamanız da önemlidir.

B.K.D.

EJDER HOCAM MERHABA , BEN 2. PSİKOLOJİ ÖĞRENCİSİYİM VE MÜFREDATIMIZDA İSTATİSTİK DERSİMİZ VAR İÇERİĞİNDE SPSS UYGULAMALARI OLDUĞUNU GÖRDÜM AMA BEN DAHA BAŞLANGIÇ SEVİYESİNDEYİM. DERSLERİNİZ DİNLİYORUM FAKAT ANLAMAKTA ÇOK ZORLANIYORUM . İLERİDE KENDİ ALANIMDA HER YIL EN AZ 2 SSCI YAYIN YAPABİLECEK SEVİYEDE BİR MEZUN OLMAK İSTİYORUM. BANA VEREBİLECEĞİNİZ TAVSİYELERİNİZ OLURSA ÇOK MUTLU OLURUM ÇOK SEVİNİRİM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Aldığınız eğitimin SPSS ile ilgili temel düzeyde analizleri içerdiğini söyleyebilirim. Eğer bazı şeyleri anlamakta zorlanıyorsanız, temel düzeyde istatistik bilginizi arttıracak hamleler yapmalısınız. Ardından bu kurstaki analizler sizin için daha anlamlı hale gelecektir. SSCI yayın ile ilgili ise bir çok durumu dikkate almanız gerekecektir. Özgün ve araştırılmaya değer bir konu bulmanız önemlidir. Konu ile ilgili detaylı bir literatür taraması yapmanız önemlidir (Bu durum çalışmanızın literatürdeki dolduracağı boşluğu işaret etmesi açısından önemlidir). Konunuz ile ilgili doğru dergiyi bulmanız önemlidir. Doğru istatistiksel analizleri uygulayıp, sonuçları doğru bir şekilde raporlayıp yorumlamanız önemlidir. İngilizce seviyenizin akademik yazım kurallarına uygun seviyede olması önemlidir. Aklıma ilk gelen tavsiyeler bunlar olacaktır. AYEUM'da da yer alan SCI, SSCI dergilerde yayın yapmanız için gerekli bilgileri aktaran eğitimler olduğunu da biliyorum. Öyle bir destek de alabilirsiniz. Kolaylıklar dilerim

F.Z.İ.

HOCAM MERHABA, NORMALLİK TESTİ YAPARKEN ÖLÇEĞİMDE 4 BOYUT OLDUĞU İÇİN BU BOYUTLARIN ALTINDA YER ALAN İFADELERİ TRANSFORM- COMPUTE VARİABLE KISMINDAN "MEAN" İLE ORTALAMASINI ALIP YENİ OLUŞAN İFADELERLE NORMALLİK TESTİNİ UYGULADIM. BÖYLE YAPILMASI DOĞRU DEĞİL Mİ? DAHA SONRA NORMALLİK TESTİ SONUÇLARIMDA DAĞILIMIN NORMAL OLMADIĞI ORTAYA ÇIKTI. ALT BOYUTLARA AİT ORTALAMALAR İLE (DAHA ÖNCE COMPUTE VARİABLE DA OLUŞTURDUĞUM) İLE CİNSİYET, MEDENİ DURUM GİBİ İKİLİ DEĞİŞKENLERİN ANALİZİNDE MANN WHİTNEY U VE ÖĞRENİM DURUMU GİBİ ÜÇLÜ DEĞİŞKENLERİN ANALİZİNDE İSE KRUSKAL WALLİS TESTİ TESTİNİ KULLANDIM. BURADA COMPUTE VARİABLE DA OLUŞTURDUĞUM ALT BOYUTLARIN ORTALAMALARININ KULLANILMASI SORUN OLUŞTURUR MU?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

4 boyut için compute variable işlevini kullanarak boyutlar altındaki ifadelerin ortalamasını alarak doğru bir işlem yapmışsınız. Ardından oluşturduğunuz bu boyutlar için normallik testi uygulamanız da doğrudur. Normallik testine göre normal dağılmadığını belirledikten sonra, iki değer alan gruplar için Mann Whitney, 3 ve daha fazla değer alan gruplar için ise Kruskal Wallis testi uygulamanız da doğrudur. Compute variable ile oluşturduğunuz boyutları burada kullanmanız da doğrudur. Herhangi bir sorun yok. Kolaylıklar dilerim.

F.Z.İ.

HOCAM MERHABA, SPSS' E VERİ GİRİŞİ KISMINDA SORMAK İSTEDİĞİM BİR SORU VAR. BENİM FAKTÖRLERİM ARASINDA "GELİR", "GÜNDE KAÇ KEZ SOSYAL MEDYA HESABINIZI KONTROL EDİYORSUNUZ? ...KEZ " VE "GÜNDE KAÇ SAATİNİZİ SOSYAL MEDYADA GEÇİRİYORSUNUZ? ... SAAT" GİBİ FAKTÖRLER VAR BU ALANLARI KATILIMCILARIN KİŞİSEL TERCİHLERİNE GÖRE YAZMASI İÇİN BIRAKTIK BU VERİLERİ SPSS'E İŞLERKEN MEASURE KISMINDA NEYİ SEÇMEM GEREKİYOR? ÇALIŞMAM NORMAL DAĞILIM GÖSTERMİYORSA BU FAKTÖRLERE VERİLEN CEVAPLARIN ORTALAMALARINI ALIP KRUSKAL WALLİS TESTİ UYGULAYABİLİR MİYİM? TEŞEKKÜR EDERİM


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Bahsettiğiniz değişkenler ucu açık sorular olarak sorulmuş. Gelir ve zamanla ilgili olduğundan sayısal cevaplar verilmiştir. Dolayısıyla Scale olarak ölçüm seviyesi seçilmelidir. Cevapların ortalamasını alabilirsiniz. Veriler normal dağılmıyorsa, Ortalama gelir değişkeninin kategorik gruplara göre farklılığını test ederken Kruskal Wallis testini kullanabilirsiniz. Tüm analizleriniz için genel bir yorum yapmış olayım. Normal dağılımlı veriler için parametrik testleri, normal dağılımlı olmayan veriler için parametrik olmayan testleri kullanmanız gereklidir.

B.Ö.

HOCAM MERHABA, ÖRNEKLEM SAYISI İÇİN 385 KİŞİNİN LİTERATÜRDE UYGUN OLDUĞUNU SÖYLEDİNİZ. PEKİ BU 385 KİŞİ KAÇ KİŞİLİK BİR POPULASYON İÇİN İDEALDİR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Temel kavramlar videosunun 30. dakikasında bir tablo göstermiştim. Örneklem büyüklüğü ile ilgili bazı değerler için hesaplamalar var o tabloda. Soldaki ilk sütundaki N ile gösterilenler anakitlenin büyüklüğü. Tablo içerisindeki değerler ise anakitle büyüklüğüne karşı kaç örnek alınması gerektiğini gösteriyor. Tabloyu bu şekilde okuyabilirsiniz. 385 sayısı da bu hesaplamalar sonucunda ortaya çıkmış bir sayı. Anakitlenin 1.000.000 olması durumunda belirli örneklem hatası ve güven düzeyinde dikkate alınması gereken örnek büyüklüğü 385 olarak hesaplanmıştır. Webte "sample size calculator" vb terimlerle aratınca bazı siteler karşınıza çıkacaktır. Örneklem büyüklüğü hesaplamak için bu siteleri de kullanabilirsiniz. Ya da örneklem büyüklüğü hesaplamada kullanılan formüller ile kendiniz hesaplayabilirsiniz.

P.B.

MERHABALAR, REGRESYONDA BAĞIMLI VE BAĞIMSIZ DEĞİŞKENLER BİR ÖLÇEK İSE TOPLAM ÖLÇEK PUANINI MI ALIYORUZ İNCELEMEK İÇİN? REGRESYON YAPMAK İÇİN KORELASYONLARINDA ANLAMLILIK BULUNMA ŞARTI VAR MI? REGRESYONDAN ÖNCE NORMAL DAĞILIMA MI BAKIYORUZ? REGRESYON YAPABİLMEK İÇİN NORMAL DAĞILIM MI GÖSTERMESİ GEREKİYOR DEĞİŞKENLERİN? DEĞİŞKENLERİN HER İKİSİNİN DE AYRI AYRI NORMAL DAĞILIM GÖSTERMESİ Mİ GEREKİYOR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Kullandığınız ölçeğe göre bu durum değişecektir. Sosyal bilimlerde genellikle ölçeklerin ortalamasının alındığı uygulamaları görüyorum. Ancak toplam mantığıyla çalışan ölçekler de var. Orijinal ölçeği kontrol ederek karar veriniz bu konuda. Regresyon için korelasyonda anlamlılık şartı yok. Korelasyon analizi değişkenler arasındaki ilişkinin yönü ve gücünü göstermektedir. Varsayımlara gelirsek, değişkenlerin değil hata değerlerinin normal dağılması gerekiyor. Hata terimleri arasında otokorelasyon olmamalı. Çoklu doğrusal bağlantı problemi olmamalı. Bağımlı değişkenin her bir değerinin birbirinden bağımsız olması gerekiyor. Ayrıca ilişkinin doğrusal olması varsayılır. Varsayımların bir çoğunu videoda test ediyoruz. Daha ayrıntılı bilgi edinmek için regresyon analizi ile ilgili kaynakları okumanızı önerebilirim. Varsayımlar hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

P.B.

MERHABALAR, REGRESYONDA ANOVA KISMINDAKİ SİGNİFİCANT ANLAMSIZ ÇIKTIYSA ALT BÖLMELERE (CONSANT VS.) BAKMAYA GEREK KALMIYOR. BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN BAĞIMLI DEĞİŞKENİ ETKİLEMİYOR, DİREKT OLARAK DİYEBİLİR MİYİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Evet, bahsettiğiniz gibi bir durum varsa regresyon modeli anlamsızdır. Dolayısıyla aşağıdaki modele bakmanıza gerek kalmaz. Eğer anlamlı farklılık tespit ediyorsanız, en az bir bağımsız değişkeninizin bağımlı üzerinde anlamlı etkisi olması beklenir. O zaman aşağıdaki tabloya bakarak, hangi değişken ya da değişkenlerin regresyon modeline gireceğini tespit edebilirsiniz.

P.B.

HOCAM, BİZİM İKİ BAĞIMLI DEĞİŞKENİMİZ VAR. (ÖRNEĞİN; ANKSİYETE VE YAŞAM DOYUMU ÖLÇEĞİ). BİZ BUNLARLA İLGİLİ ÇEŞİTLİ TESTLER YAPTIK (ÖRNEĞİN; CİNSİYETE GÖRE ANKSİYETEYE BAKTIK VS.) SONRA ANKSİYETENİN DE YAŞAM DOYUMU ÜZERİNE ETKİSİNE BAKMAK İÇİN REGRESYON YAPABİLİR MİYİZ HOCAM? YANİ İKİ BAĞIMLI DEĞİŞKENİN BİRİNİN DİĞERİNE ETKİSİNE BAKMAK İÇİN REGRESYON YAPABİLİR MİYİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Anksiyete ve yaşam doyumunun demografik özelliklere göre farklılıklarını test ederken, test variable kısmına anksiyete ve yaşam doyumu gibi değişkenleri atmak doğrudur. Burada herhangi bir sorun yok. Anksiyetenin yaşam doyumu üzerindeki etkisinin inceleneceği bir modelde bağımsız değişken anksiyete olur. Anksiyeteden etkilenmesi beklenen yaşam doyumu değişkeni ise bağımlı değişken olacaktır. Bu modeli demografiklerle yaptığınız analizden bağımsız düşünebilirsiniz. Hangi değişkenin bir diğeri üzerindeki etkisinin belirleneceği regresyon modelinde, değişkenleri bu modele uygun olacak şekilde göre bağımsız ve bağımlı olarak düşünebilirsiniz.

B.A.

MERHABA, NEYE GÖRE HANGİ TEST YAPCAĞIMI ÇOK ANLAYAMADIM VE TESTLERE GEÇMEDEN ÖNCE MUTLAKA YAPMAMIZ VE BAKMAMIZ GEREKEN TESTLER NELERDİR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba. Çok genel bir soru olmuş ancak toparlamaya çalışalım. Öncelikle şunu belirteyim. Videoların ilk dakikalarında testlerin ne amaçla kullanıldığını vurguladığım kısımlara biraz daha dikkat etmenizi öneriyorum. Ardından bakılması gereken önemli bir nokta veri setinizin normal dağılıp dağılmadığına karar vermektir. Normal dağılıma uygun bir veri seti var ise parametrik testleri uygulamalısınız. Eğer veri setiniz normal dağılım göstermiyorsa parametrik olmayan testleri tercih etmelisiniz. Analizlerle ilgili daha detaylı bir karşılaştırmayı içeren dosyayı ise size mail atıyorum. Oradan incelemenizi öneririm.

F.Z.İ.

HOCAM MERHABA, KULLANDIĞIM ANKETİN ALT KISMINDA, PUAN VE BAĞIMLILIK SEVİYESİ 20= YOK 21<60 = HAFİF 61<100 = ORTA 100<140 =AŞIRI İFADELERİ VAR. DAHA ÖNCE KULLANDIĞIM ÖLÇEKLERDE BÖYLE BİR KISIM YOKTU. BAĞIMLILIĞIN GENEL OLARAK NE DÜZEYDE OLDUĞUNU GÖREBİLMEK İÇİN HANGİ TESTLERİ YAPMAM GEREKİYOR? TEŞEKKÜR EDERİM


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba. Burada bağımlılık değişkenini kategorik olarak ifade etmişsiniz. Dolayısıyla bu kategorilerin altında kaç kişinin olduğunu gösteren bir frekans analizi yapabilirsiniz. Aynı zamanda tanımlayıcı bazı istatistiklere (mod, medyan gibi) bakabilirsiniz. Eğer ortalamasını alabileceğiniz bir şekilde bu değişkeni ölçebilseydiniz, o zaman ortalamaya dayalı birtakım ortalama karşılaştırma testlerini kullanabilmeniz mümkün olabilirdi.

V.B.

MERHABA HOCAM, YENİ ÖĞRENENLER İÇİN SPSS Mİ JAMOVİYİ Mİ ÖNERİRSİNİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Açıkçası Jamovi hakkında detaylı bir bilgim yok. Ancak Ayeum'da Temel Jamovi eğitimi olduğunu biliyorum. Dilerseniz o eğitimin tanıtım videosunu izleyiniz. Ona göre kararınızı verebilirsiniz.

B.Ö.

MERHABA, 13.DERSTEKİ COLLİNEARİTY DİAGNOSTİC SEÇENEĞİNİ NEDEN SEÇİP SEÇMEDİĞİMİZİ TAM ANLAMADIM. KISACA BAHSEDEBİLİR MİSİNİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Regresyon analizinin varsayımlarından biri, çoklu doğrusal bağlantı problemi olmamasıdır. Bağımsız değişkenler arasında doğrusal ya da doğrusala yakın ilişki olması durumunda çoklu doğrusal bağlantı probleminden söz edilir. İktisadi değişkenlerin zaman içerisinde birlikte değişim eğiliminde olması gibi bazı durumlar çoklu doğrusal bağlantıya neden olabilir. Bu durumu test etmek için Collinearity diagnostic seçeneğini işaretledim. Oradaki değerlerin nasıl yorumlanacağı hakkında açıklamalar videoda yer almaktadır.

E.T.

HOCAM MERHABA, BENİM ANLAMADIĞIM BİR DURUM VAR. SORULARA AİT 4 FAKTÖR ÜZERİNDEN NORMALLİK TESTİ YAPTINIZ AMA O 4 FAKTÖR NEREDEN GELDİ. BENİM ANKETİMDE 4 DEĞİŞKENLİ VE (17 SORU + 8 SORU + 6 SORU + 3 SORU OLMAK ÜZERE) 34 İFADE VAR. BEN NORMALLİK TESTİ YAPARKEN 17 DEN HANGİSİ VEYA 8 DEN HANGİSİ... ŞEKLİNDE İLERLEYECEĞİM? YANİ SORUM ASLINDA ŞU; BENİM DE ÖLÇEĞİMDE SİZİNKİ GİBİ İŞ TATMİNİ, ÖRGÜTSEL BAĞLILIK VS. ÖLÇEN SORULAR VAR AMA SOLDAN SAĞA ATARKEN EN ALTTA BAŞLIK HALİNDE YOK SORU SORU VAR? BURDAKİ PROBLEM NEDİR GERÇEKTEN ÇÖZEMEDİM, TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Öncelikle ölçeğinizdeki soruları kullanarak, boyutları oluşturmanız gerekmektedir. SPSS Transform menüsü adlı videoyu öncelikle izleyebilirsiniz. Boyut yaratmak amacıyla "Compute Variable" işlevini kullanmanız gereklidir. "Compute variable" ile ölçeğinizdeki 17 sorunun ortalamasını alarak örneğin "A" boyutu adlı bir değişken yaratabilirsiniz. Ardından bu değişken işlemlerinizi yaparken soldaki pencerede yer alacaktır. Bu işlemleri diğer soru grupları (8 soru, 6 soru ve 3 soru) için de tekrarlayıp diğer boyutları da oluşturmanız gerekmektedir. Boyutları oluşturduktan sonra normallik testini yapabilirsiniz.

U.B.

KÜMELEME ANALİZİ İLE FAZLA ANALİZ YAPMAMAK İÇİN KRUSKAL WALLİS/ANOVA ANALİZİNİN BENZERİ YAPILABİLİR Mİ? YAPILIYOR İSE NASIL YAPABİLİRİZ? TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Sorunuzu net anlayamadım. Kümeleme analizi bahsettiğiniz analizlerden biraz farklı bir yapıya sahip. ANOVA/Kruskal Wallis ile fazla analiz yapmama beklentinizin bağlantısını kuramadım. Dilerseniz daha açıklayıcı bir şekilde probleminizi açıklayan bir mail atabilirsiniz. Oradan geri dönüş sağlamaya çalışırım. ejder.aycin@kocaeli.edu.tr

E.Ç.

SONUÇLARIN MAKALE VE TEZLERDE NASIL YAZILMASI GEREKTİĞİNİ DE EKLEYEBİLİR MİSİNİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, makale ve tezlerde ilgili birimin yazım kılavuzuna göre değişme ihtimaliyle birlikte tablolar için genellikle APA formatı kullanılıyor. Bunun için şu bağlantıyı inceleyebilirsiniz. https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines/tables-figures/sample-tables Bu formatta tablolaştırdıktan sonra analiz sonuçlarını raporlarken, ilgili testin test istatistiği ile anlamlılık(significance) değerini (p-değeri) yazmak gerekiyor. Örneğin tek yönlü varyans analizi yaptıysanız, F istatistiğini ve p değerini yazıp hipoteze ilişkin kararın verilmesi gibi. (F=4,153, p=0,000<0,05 olduğundan Ho red gibi)

B.İ.

HOCAM MERHABA. OKULUM İÇİN SPSS PROGRAMINA İHTİYACIM VAR VE SİZİNLE AYNI SÜRÜMÜ İNDİRMEK İSTİYORUM. BU KAÇINCI SÜRÜM VEYA HANGİ YIL, TAM OLARAK İNDİRECEĞİM FORMUNU BANA YAZABİLİR MİSİNİZ? ŞİMDİDEN TEŞEKKÜR EDERİM, İYİ ÇALIŞMALAR.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Kullandığım sürüm, IBM SPSS STATISTICS 25. Bu şekilde aratarak setup dosyasını bulmaya çalışınız. İyi çalışmalar diliyorum.

O.E.

HOCAM KORELASYONDA ANLAMLI İLİŞKİ OLDUĞU HALDE REGRESYONDA ETKİSİ OLMAYABİLİR Mİ YA DA TAM TERSİ KORELASYONDA İLİŞKİ ÇIKMAYIP REGRESYONDA YORDAYICI OLABİLİR Mİ ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

ejder.aycin@kocaeli.edu.tr adresine mail atabilirseniz, oradan bir örnek dosya göndererek cevap vereceğim.

İ.T.

HOCAM MERHABA, ÖLÇEKLERİMLE İLGİLİ BİR SORUNUM OLDU, ÇÖZEMEDİK SİZE DANIŞMAK İSTEDİM. HOCAM TEZİMDE KİŞİSEL BİLGİ FORMU VE ÜÇ ÖLÇEK BULUNUYOR. BİR ÖLÇEĞİM KADIN VE ERKEK ÖLÇEĞİ OLARAK AYRILIYOR YANİ AYNI KONUDA KADIN VE ERKEK OLARAK İKİ FARKLI ÖLÇEĞİM VAR. AYNI KONU AMA SORU SAYISI VE SORULAR BİRBİRİNDEN FARKLI. VERİLERİMİ SPSS' E AKTARDIĞIMDA KADIN ÖLÇEĞİNDE ERKEK KATILIMCILARIN ERKEK ÖLÇEĞİNDE DE KADIN KATILIMCILARIN CEVAPLARI KAYIP VERİ OLARAK GÖRÜNÜYOR, HER KATILIMCI KENDİ CİNSİYETE AİT OLAN ÖLÇEĞİ YAPTIĞI İÇİN. KADIN VE ERKEK ÖLÇEKLERİNİ KARŞILAŞTIRMA YAPABİLMEM İÇİN BİR YOL VAR MI ACABA? SPLİT YAPTIĞIMDA KADINI ANALİZ EDERKEN ERKEK KAPANIYOR, ERKEĞİ ANALİZ EDERKENDE KADIN. İKİSİNİN KARŞILAŞTIRMASI MÜMKÜN OLMUYOR. YARDIMCI OLABİLİRSENİZ ÇOK SEVİNİRİM. ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM, İYİ GÜNLER


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, Anket formunuzu ve spss dosyasını mail atabilirseniz göz atabilirim. ejder.aycin@kocaeli.edu.tr.

M.M.G.

HOCAM MERHABA, ANKET SORULARIMIZDA ÇOK YANIT VERME OPSİYONU TANIDIK. BAĞIMLI DEĞİŞKENLERİMİZDE İSE İKİ VE DAHA FAZLA KATEGORİLİDİR. SPSS ÇOK YANITLI VERİ SETİNDE T TESTİ VE ANOVA YAPMA İMKANI SUNUYOR. ANCAK BU TESTLERİN ÖN KOŞU NORMAL DAĞILIM. BU ŞEKİLDE BİR VERİ SETİNDE NORMAL DAĞILIMA NASIL BAKABİLİRİZ? HER YANIT ŞIKKINI BİR BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN SORU OLARAK DEĞERLENDİRİP NORMALLİĞE BAKABİLİR MİYİZ? TEŞEKKÜR EDERİM, SAYGILARIMLA.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, çoktan çok seçmeli şeklindeki sorularda her opsiyonu bir değişken gibi tanımlanıp, işaretlenenler 1 işaretlenmeyenler 2 şeklinde kodlanarak verilen cevaplar değerlendirilebilir. T testi ve ANOVA yapabilmeniz için ortalamasını alabileceğiniz değişkenler analize dahil edilmelidir. Anket formunuzdaki değişkenlerin ölçüm seviyelerine göre doğru analizi seçmeniz gerekecektir. Normal dağılım için ise normallik testleri ve birtakım tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılarak karar verilebilir. Normallik ile ilgili videoyu izlemenizi öneririm. Anket formunuzda yer alan değişkenlerin hangi ölçüm seviyesinde olduklarını dikkate alarak, hangi ölçüm seviyesi ile hangi analizlerin yapılabileceğini gözden geçiriniz. Sanırım bu kısımda biraz kafa karışıklığı var gibi. Kolaylıklar diliyorum.

M.B.

EJDER HOCAM MERHABA. TEMEL SPSS İLE NİCEL VERİ ANALİZİ KONU ANLATIM VİDEOLARINIZIN HEPSİNİ BAŞTAN SONA İZLEYEREK GEREKLİ NOTLARI ALDIM. BUNDAN SONRA, "İLERİ SPSS İLE VERİ ANALİZİ -1" VE "İLERİ SPSS İLE VERİ ANALİZİ -2" EĞİTİM VİDEOLARINI İZLEMEYİ DÜŞÜNÜYORUM. SPSS VİDEOLARININ TAMAMINI İZLEDİKTEN SONRA İSE "AMOS İLE YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİ EĞİTİMİ" KONULU EĞİTİM VİDEOLARINI İZLEMEYİ PLANLIYORUM. SİSTEMATİK BİR ŞEKİLDE KONULARI DAHA DA İYİ KAVRAYABİLMEM İÇİN BU EĞİTİM VİDEOLARINI İZLEME PLANIM SİZCE UYGUN MUDUR EJDER HOCAM? BİLGİ VEREBİLİR MİSİNİZ? BİZLERİ AYDINLATTIĞINIZ İÇİN ÇOK SAĞOLUN HOCAM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Planlamanızın uygun olduğu kanaatindeyim. İleri SPSS eğitimi ile temel düzeyde incelemediğimiz daha farklı analizleri öğrenmiş olursunuz. Dolayısıyla aldığınız temel SPSS eğitimi üzerine ileri düzeyde analizler içeren ve daha kapsamlı olan bu eğitimleri almanız faydalı olacaktır. Yapısal eşitlik modellemesi eğitimi ise muhtemelen Doğrulayıcı Faktör Analizleri, Örtük Değişkenli Yapısal Model Analizi, Aracılık (Mediation) Etkisi, Path Analizi, Düzenleyici Model testleri gibi konuları öğrenebileceğiniz bir eğitim olacaktır. Dolayısıyla çalışmalarınızda bu tür analizleri kullanmanız gerektiğini düşünüyorsanız, AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi eğitimini de alabilirsiniz.

M.B.

EJDER HOCAM, VERMİŞ OLDUĞUNUZ BİLGİLER İÇİN ÇOK SAĞOLUN.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Faydalı olmasını diliyorum.

M.B.

EJDER HOCAM MERHABA. AMOS İLE YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİNİN ÖĞRENİLEBİLMESİ İÇİN, SPSS'İN İYİ BİR ŞEKİLDE ÖĞRENİLMESİ GEREKİR Mİ? YA DA DİĞER BİR İFADEYLE SPSS İLE AMOS İLE YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİ KONULARI BİRBİRLERİYLE BAĞLANTILI MI HOCAM?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

SPSS'in tüm analizleri ile doğrudan alakalı olmasa da özellikle faktör analizi, aracılık etkisi vb diğer konular düşünüldüğünde iki program birbirlerini tamamlayacaktır. Örneğin SPSS'de yapılamayan doğrulayıcı faktör analizinin AMOS ile gerçekleştirilebilmesi gibi. Dilerseniz yapısal eşitlik modellemesi ile ilgili temel düzeyde bilgi sahibi edineceğiniz kaynakları okuyunuz. Ardından konu hakkında fikir sahibi olup, AMOS ile neler yapabileceğinizi öngörebilirsiniz. Kolaylıklar dilerim

M.B.

EJDER HOCAM, VERMİŞ OLDUĞUNUZ BİLGİLER İÇİN ÇOK SAĞOLUN. DİLERSENİZ YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİ İLE İLGİLİ TEMEL DÜZEYDE BİLGİ SAHİBİ EDİNECEĞİNİZ KAYNAKLARI OKUYUNUZ ŞEKLİNDE BİZLERE TAVSİYEDE BULUNMUŞSUNUZ. DEĞERLİ HOCAM, ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ VEYA BUNA BENZER KONULARIN KİTAPLARDAN DAHA İYİ BİR ŞEKİLDE ANLAŞILMASININ YOLU AYEUM PLATFORMUNDAKİ VİDEOLARI İZLEMEKTEN GEÇER DİYE İÇİMDE BİR HİS UYANDI. ÖRNEK VERİLECEK OLURSA, SİZİN AYEUM PLATFORMUNDA ANLATMIŞ OLDUĞUNUZ TEMEL DÜZEYDE SPSS EĞİTİM VİDEOLARININ TAMAMINI DİKKATLE İZLEDİĞİM İÇİN ARTIK HANGİ SPSS KAYNAK KİTABI OKURSAM OKUYAYIM BU KONULARI OKUDUKTAN SONRA RAHATLIKLA ANLAYABİLİRİM. ÇÜNKÜ, SİZLER SPSS KONULARININ DAHA İYİ ANLAŞILABİLMESİ İÇİN KONULARI SOMUTLAŞTIRARAK EN BASİTE İNDİRGEDİĞİNİZ İÇİN. PEKİ, BEN SİZLERİN BU EĞİTİM VİDEOLARINI İZLEMEDEN KİTAPLARDAN NASIL BU KONULARI ÖĞRENEBİLİRİM? BU YÜZDEN, YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİ İLE İLGİLİ TEMEL DÜZEYDE BİLGİ SAHİBİ EDİNECEĞİNİZ KAYNAKLARI DA ANLAYABİLMEK İÇİN YİNE BU PLATFORMDA AMOS İLE YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİ EĞİTİMİ GİBİ EĞİTİM VİDEOLARININ İZLENMESİNİN ÇOK YARARLI OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM. ÇÜNKÜ, DAHA ÖNCE KENDİM KİTAPLARDAN AMOS İLE YAPISAL EŞİTLİK MODELLEMESİ KONUSUNU ÖĞRENMEYE ÇALIŞTIĞIMDA MAALESEF SOYUT KAVRAMLARIN ALTINDA EZİLDİĞİMDEN BU KONULARI ÇALIŞMAYA DEVAM EDEMEDİM. OYSA Kİ, SİZLERİN ANLATTIĞI EĞİTİM VİDEOLARININ ARDINDAN BU KONULAR DAHA DA İYİ BİR ŞEKİLDE ANLAŞILABİLMEKTEDİR. ÇÜNKÜ, SİZLER KONULARIN DAHA DA İYİ ANLAŞILABİLMESİ İÇİN KONUNUN MANTIĞINI ADETA ZİHİNLERİMİZE İŞLİYORSUNUZ. SONUÇ OLARAK BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİYLE İLGİLİ KONULARIN KİTAPLARDAN ANLAŞILMASININ YOLU AYEUM PLATFORMUNDAKİ VİDEOLARI İZLEMEKTEN GEÇMEKTEDİR DİYE BİR ÖĞRENCİNİZ OLARAK İÇİMDEN SLOGAN ATMAK GEÇİYOR. İYİ Kİ, VARSINIZ.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Olumlu geri bildiriminiz için teşekkür ederim. Eğitimlerin faydalı olduğunu görmek bizleri memnun ediyor. Videolu anlatımlarda ele alınan konunun önemli noktaları uygulamalı bir şekilde aktarılıyor ve kitaplardan okuduğunuz teorik bilgilerin pekiştirilmesini sağlayabiliyor. Dolayısıyla SPSS, AMOS vb. paket programların uygulamalarının anlatıldığı kitaplar ile uygulamalı eğitimler birleştirildiğinde daha fazla verim alınabiliyor. Sadece kitaplardan öğrenin ya da sadece videolu eğitimler izleyerek konuyu öğrenin diye bir genelleme yapamıyorum. Herkesin konuları öğrenme ile ilgili kullandığı yöntem farklı olabilmektedir. Kendinizi geliştirmek istediğiniz alanlarda, bilgiye farklı yollar ile erişim sağlanabilmektedir. İmkanlarınız el verdiğince eğitimlerden, kitaplardan, konu ile ilgili bilimsel makalelerden yararlanmanız faydalı olacaktır. Çalışmalarınızda kolaylıklar diliyorum.

M.B.

EJDER HOCAM, VERMİŞ OLDUĞUNUZ DEĞERLİ BİLGİLER İÇİN ÇOK SAĞOLUN. AYEUM PLATFORMUNDAKİ DİĞER EĞİTİM VİDEOLARINDA OLDUĞU GİBİ SİZİN DE EĞİTİM VİDEOLARINDAN FAYDALANIYORUZ. BU PLATFORM ARACILIĞIYLA KİM BİLİR KAÇ KİŞİ BİLİM YOLCULUĞUNDA BEN DE BU YOLCULUKTA VARIM DİYEREK YERİNİ ALACAKTIR. BAŞTA BU PLATFORMUNUN OLUŞTURULMASINI SAĞLAYAN HOCALARIMIZ OLMAK ÜZERE, BU PLATFORMDA EĞİTİM VİDEOLARI ARACILIĞIYLA BİLİM DÜNYASINDA YOLCULUK YAPABİLMEK İÇİN İLHAM KAYNAĞI OLAN HOCALARIMA ŞÜKRANLARIMI ARZ EDİYORUM. İYİ Kİ VARSINIZ.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Nezaketiniz için teşekkür ederim. Tüm eğitimlerin faydalı olmasını diliyorum. Çalışmalarınızda başarılar dilerim.

M.K.

SAYIN HOCAM, ÖNCELİKLE EĞİTİMİNİZ VE PAYLAŞTIĞINIZ BİLGİLERİNİZ İÇİN TEŞEKÜR EDERİM. BAĞIMLI GRUPLARDA VERİ ANALİZİNDE 3 DEN FAZLA GRUP VARSA, İSTATİSTİKSEL ANLAMLI FARK BULUNDUĞU TAKDİRDE, BU FARKIN HANGİ VERİLER ARASINDA OLDUĞUNU BULMAK İÇİN WİLCOXON TESTİ YAPTIGIMIZI FARZ EDERSEK. BU DURUMDA P DEĞERİMİZİ 0.05/3=0.017 OLARAK MI KABUL ETMELİYİZ. VE BUNU YAYIN AŞAMASINDA BÖYLE Mİ İFADE ETMELİYİZ.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, Wilcoxon testini aynı birimlerin önce ve sonrası durumları arasındaki farklılığı test etmek için kullanabiliriz. Örneğin 10 bireyin diyet öncesi ve diyet sonrası kilolarının farklılık gösterip göstermediğinin test edilmesi gibi. Siz Anova'nın parametrik olmayan karşılığı olan Kruskal-Wallis testini kastediyor olabilirsiniz. Bu durumu netleştirdikten sonra tekrar düşününüz. Ardından yardımcı olmaya çalışırım.

A.A.

ÖNCELİKLE MERHABALAR HOCAM. BEN İLK DEFA DERSİNİZLE BİRLİKTE SPSS PROGRAMINI ÖĞRENİYORUM. SİZİNLE BİRLİKTE AYNI ANKETİ UYGULAMAK İÇİN VARİABLE VİEW'DA AYNI SİZİN GİBİ VERİLERE DAİR KODLARI GİRDİM LAKİN DATA VİEW'DA VERİ GİREMİYORUM. SADECE SORU İŞARETİ VAR VE NE GİRSEM OLMUYOR. NUMERİC Mİ STRİNG Mİ ONU DA KONTROL ETTİM AMA SORUNU BİR TÜRLÜ ANLAMADIM VE ÇÖZEMEDİM. YARDIMCI OLABİLİR MİSİNİZ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, SPSS dosyasını ejder.aycin@kocaeli.edu.tr'ye mail atar mısınız. Kontrolünü yapıp mail yoluyla geri dönüş sağlarım.

E.T.

HOCAM PCA ANALİZİNDE İLK İKİ KOMPONENTİN TOPLAM VARYANSIN KÜMÜLATİF YÜZDESİNİN %58,7'SİNİ AÇIKLAMASI YETERLİ VE/VEYA İYİ MİDİR? BU NASIL YORUMLANABİLİR VE AÇIKLANABİLİR. % KAÇ AÇIKLANIRSA KABUL EDİLEBİLİR? %50 KABUL EDİLEBİLİR DEĞER TOPLAM BİLEŞEN SAYISI İÇİN Mİ GEÇERLİDİR? ÇALIŞMAMIZDA AŞAĞIDA BELİRTTİĞİM 5 KOMPONENT OLUŞTU. PC1 33.2 PC2 21.55 PC3 20.62 PC4 11.82 PC5 8.91 TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, Bahsettiğiniz yüzdeler oldukça yüksek gözüküyor. Toplam varyansın açıklanma derecesi oldukça yüksek ve yeterli. Literatürde farklı görüşler olsa da sosyal bilimlerde genellikle %50'nin üzerindeki varyans açıklama derecesi kabul görüyor. Diğer bilim dallarında daha farklı değerlendirme ve yorumlar olabilir. Literatürdeki sağlam kaynaklardan tekrar okumanızı öneririm.

N.C.A.

HOCAM PEARSON KHİ-KARE DEĞERİ, 5'İN ALTINDA DEĞERİ OLAN HÜCRE SAYISI % 20 DEN FAZLA OLDUĞUNDA KULLANILAMIYOR. PARAMETRELERDE GRUPLAMA YAPTIĞIMIZDA %20'NİN ALTINA DÜŞÜREBİLİYORUZ. FİSHER EXACT YAPMAKTANSA GRUPLAMA DAHA DOĞRU OLMAZ MI?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, Parametrelerde gruplamadan kastınız, değişkenin altındaki bazı grupları birleştirmek midir? Örneğin eğitim durumu değişkenini baz alalım. Örneklemin fazla olduğu bir yerde, yüksek lisans mezunu 10 kişi, doktora mezunu 15 kişi olduğunu varsayalım. İki grubu lisansüstü olarak birleştirip 25 kişilik bir grup yapabiliriz(Sayılar temsilidir. Beklenen değer olarak algılamayınız.) Böylelikle grupları birleştirerek bahsettiğiniz şekilde beklenen gözlem sayısı 5'in altındaki hücre sayısını azaltabilir ve ki-kare uygulayabilirsiniz. Bu gibi problemler ile karşılaşmamak için anket formu oluşturulurken dikkat etmek gerekir. Genellikle kolayda örnekleme ile veri toplama sürecini biraz baştan savma olduğundan dolayı veride sıkıntılar olabiliyor. Araştırma tasarımının iyi kurgulanması oldukça önemlidir. Kolaylıklar dilerim.

N.C.A.

MERHABALAR HOCAM, ÇOKLU YANITLARDA KHİ KARE ANALİZİ KONUSUNU BULAMADIM BEN VİDEOLARDA. YARDIMCI OLABİLİRSENİZ ÇOK SEVİNİRİM. TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, çoktan çok seçmeli soruları mı kastediyorsunuz? Tam olarak anlayamadım. Ki-kare analizinin hangi durumlarda yapılacağı, analizde yer alacak değişkenlerin neler olabileceği videoda net bir şekilde vurgulanmış olmalıdır.

Ş.S.

SAYIN HOCAM ÖNCELİKLE EMEĞİNİZE SAĞLIK. KRUSKAL WALLİSTE HANGİ GRUPLARIN ARALARINDA ANLAMLI OLDUĞUNU BULMAYA YÖNELİK YAPTIGIMIZ TEST SONUCU ÖRNEĞİN A İLE B ARASINDA VE A İLE C ARASINDA ANLAMLILIK CIKIYOR BENDE. BÖYLE BİR DURUM OLABİLİR Mİ ? BİR DİĞER SORUM DA, KRUSKALL WALLİSTE İLK CIKAN SİG DEĞERİNİ Mİ KULLANMAMIZ GEREKİYOR YOKSA A İLE B VE A İLE C ARASINDA CIKAN SİG DEĞERLERİNİ AYRI AYRI MI YAZMAMIZ GEREKİYOR HOCAM ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Bahsettiğiniz durum olabilir. Birden fazla grup arasında anlamlı farklılık çıkabilir. (Zaten anlamlı farklılık çıkan grupların sig. değerinin 0,05'ten küçük olduğunu görürsünüz.) Raporlarken ilk sig. değerini kullanabilirsiniz. Bu değer zaten en az iki grup arasında farklılık olduğunu gösterir. Ayrı ayrı sig. değerlerini vermeniz çok gerekli olmayabilir.

Ş.S.

SAYIN HOCAM KRUSKAL WALLİSTE ÖLÇEK İLE KARŞILAŞTIRDIGIMIZ GRUBUN (3LÜ GRUP) ORTANCALARINI NASIL ALIYORUZ ? ŞİMDİDEN TEŞEKKÜRLER HOCAM


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Ortanca bir tanımlayıcı istatistiktir. Dolayısıyla bu tarz tanımlayıcı istatistiklerini görmek istediğiniz değişkenler için Descriptive Statistics menüsünü kullanabilirsiniz. Yani tanımlayıcı istatistik kısmını Kruskal Wallisten bağımsız düşünebilirsiniz. Örneğin başka bir değişken için ortalama, çarpıklık, basıklık vb. diğer istatistikler de gerekebilir. O zaman da Descriptive kısmından yararlanabilirsiniz.

Ş.S.

SAYIN HOCAM MERHABALAR, BEN EBEVEYNLERE OKUL YAŞ DÖNEMİ ÇOCUKLARININ KAÇ YAŞINDA OLDUĞU İLE İLGİLİ AÇIK UÇLU BİR SORU SORDUM ARDINDAN 6 YAŞINDAN 12 YAŞINA KADAR BU YAŞ GRUPLARINDA KAÇ ÇOCUK OLDUĞUNU SIRASI İLE BULDUM. ÖRNEĞİN 6 YAŞINDAN 20 KİŞİ, 7 YAŞINDAN 10 KİŞİ GİBİ. DAHA SONRA BEN BUNLARI İLKOKUL (6-9 YAŞ) VE ORTAOKUL (10-12 YAŞ) DİYE AYIRDIM VE TOPLADIM. ŞİMDİ DE BU İKİ GRUBU ÖLÇEK TOPLAMIM İLE KARŞILAŞTIRMAK İSTİYORUM FAKAT SPSS E AYRI AYRI GİRDİĞİM İÇİN (6 YAŞ, 7 YAŞ.. DİYE) NASIL YAPACAGIMI BİLEMEDİM, NASIL YAPABİLİRİM HOCAM ACABA ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Bu analiz ile neyi amaçladığınızı net olarak anlayamadım. Yaş grupları oluşturdunuz. Bu gruplar ile neyi kıyaslayacaksınız? Yaşların toplamını mı? Genel olarak bir öneride bulunmak isterim. Anket formunu oluştururken demografik özellikler kısmını yapmak istediğiniz analizlere göre tasarlamanız faydanıza olacaktır. Yaş ucu açık bir soru olup ortalaması ile ilgili bir hesap mı olacak yoksa kategorik olarak tasarlanıp yaş gruplarına göre farklılıklar mı incelenecek gibi soruları önceden düşünüp, anket formunuzu ona göre tasarlamanızı öneririm.

H.K.

HOCAM MERHABA, ÖNCELİKLE ANLALTIMINIZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER. MİSSİNG VALUE DA ANLAMLI ÇIKARSA ORTALAMA VB. BİR YÖNTEMLE DOLDURABİLİYORDUK. ANLAMSIZ ÇIKARSA DA EXCLUDE CASES LİSTWİSE DİYORDUK. ANCAK BU VERİYİ AMOS'TA KULLANMAMIZ GEREKİRSE VE ANLAMSIZ ÇIKARSA NE YAPMAMIZ GEREKİR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, AMOS'ta yapısal eşitlik modellemesi yapılacaksa o analizin varsayımlarını detaylı bir şekilde incelemenizi öneririm. Yapısal eşitlik modellemeleri hakkında ileri düzeyde bilgi sahibi olmadığım için sizi yanlış yönlendirmek istemem. Ancak kayıp veri ile ilgili başa çıkma hususunda Full estimation maximum likelihood (FIML) kestirim yönteminin tercih edilebileceğini görmüştüm. Konu ile ilgili kaynakları detaylı incelemenizi önerebilirim.

H.K.

HOCAM, VARYANSLAR HOMOJEN DEĞİLSE VE ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜKLERİ FARKLIYSA GAMES-HOWELL KULLANILACAĞINI SÖYLEMİŞTİNİZ. PEKİ VARYANSLAR HOMOJEN DEĞİLSE VE ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜKLERİ AYNIYSA HANGİSİNİ SEÇMEMİZ GEREKECEK? TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar, varyansların homojen olmadığı durumlardaki testler genellikle örnek büyüklüklerinin eşit olmadığı durumlar için uygun. Games-Howell testi de bu gruptaki güçlü testlerden biridir. Tamhane's ve Dunnet's testleri de bu gruptaki diğer alternatifler. Eşit örnek büyüklükleri olsa da varyanslar homojen değilse bu gruptaki testlerden birini tercih etmek durumunda kalıyoruz.

G.A.

HOCAM MERHABA ÇALIŞMAMIZDA NORMALLİK TESTİNİ TÜM NİCEL VE NİTEL DEĞİŞKENLERİMİZE Mİ YAPMAMIZ GEREKİYOR ? VE ANKETTEKİ SORULARIMIZI MULTİPLE RESPONSE İLE TEK PARÇE HALİNE Mİ GETİRMEMİZ GEREKİYOR ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Normallik analizi nicel veriler için yapılabilir. Nitel veri için normallik analizi olmaz. Anket sorularının hepsinin multiple response ile dönüştürülme zorunluluğu yoktur. "Multiple response sets" ankette yer alan çok şıklı bir soruda birden çok seçeneğin her şıkkı farklı sütunlarda ikili (evet, hayır) kodlanmış değişken olarak girilmesi halinde, bu ortak değişkenlerin tek bir değişken halinde birleştirilmesi amacıyla kullanılır.

G.A.

HOCAM NORMALLİK TESTİNDE KOLMOGOROV VE SHAPİRO TESTLERİ VERİLERİMİZİN NORMAL DAĞILIMA SAHİP OLMADIĞINI ANCAK ÇARPIKLIK VE BASIKLIK DEĞERLERİNİN İSE VERİLERİMİZİN NORMAL DAĞILIMA SAHİP OLDUĞUNU SÖYLERSE O ZAMAN NE YAPABİLİRİZ ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Normallik videosunda belirttiğim hususları tekrar izleyiniz. Özellikle sosyal bilimlerde 5'li 7'li likert gibi ölçeklerle toplanan verilerde KS ve Shapiro wilk testlerine göre verinin normal dağılma olasılığı çok düşüktür. Örnek büyüklüğünün yüksek olması ve birtakım tanımlayıcı istatistikler ile desteklenerek normal dağılım varsayımı altında parametrik testler yapılabilmektedir.

G.A.

HOCAM MERHABA ANKETTEKİ SORULARIN ÖLÇÜMÜ NASIL YAPILACAK SORULARIN HEPSİNİ Mİ ATACAĞIZ TEST ALANI KISMINA BUNUN İLE İLGİLİ BİR BİLGİ VARMI ? KATOGORİK DEĞİŞKENLERİN ÖLÇÜMÜNÜN NASIL YAPILDIĞINI ANLADIM. ANKETTEKİ 5 Lİ LİKERT TİPİNDEKİ SORULARIN ÖLÇÜMÜ NASIL OLACAK ?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Sorunuz net anlaşılmıyor. Anketteki nicel soruların hepsi bir boyut olabilir. Bazı sorular alt boyutları oluşturabilir. Sorular ayrı ayrı analiz edilebilir. Anket soruları ile neyi ölçmek istediğinizi siz bilmelisiniz. Hipotezleriniz neler, araştırma sorularınız neler. Tüm bunlara uygun analizlerin ne olduğunun kararını vermelisiniz. Hangi durumlarda hangi analizlerin kullanılması gerektiğini de videolarda anlatmaya çalışıyorum. İşin mantığını anlamaya çalışınız.

G.A.

HOCAM MERHABA ÖLÇEĞİMİZDE ALT BOYUT VARSA BUNLARIN ANALİZİNİ NASIL GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Alt boyutlarla ilgili bir çok analiz yapılabilir. Tüm videoları daha detaylı izleyerek, hangi durumlarda hangi analizlerin kullanıldığının mantığını anlamaya çalışınız.

E.G.

MERHABA HOCAM, VERDİĞİNİZ DEĞERLİ BİLGİLER İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ. FAKTÖR ANALİZİNDE, FAKTÖR YÜKÜ 0,30'UN ALTINDA OLAN MADDELER ANALİZDEN ÇIKARILIR ŞEKLİNDE BİR UYGULAMA GÖRÜYORUZ. BUNU YAPARKEN ANALİZİN HANGİ TABLOSUNA BAKMAMIZ GEREKİYOR, YANİ FAKTÖR ANALİZİNDEKİ HANGİ TABLODAKİ VERİLERE GÖRE FAKTÖR YÜKÜ 0,30'UN ALTINDA OLANLARI GÖREBİLİYORUZ.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba. Faktör analizi yaptığınız menüde Options işlevine tıklayarak ve "Absolute value below" alanına 0,30 yazarak, faktör yükü 0,30'una altındaki verileri göstermeyebilirsiniz. Pattern matrix ya da Rotated component matrix tablolarına bakmanız gerekmektedir.

E.G.

BİLGİLENDİRMENİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM HOCAM. TEZİMDE, DAHA ÖNCE FARKLI YAZARLAR TARAFINDAN KULLANILAN VE GÜVENİRLİĞİ-GEÇERLİĞİ TEST EDİLMİŞ BİR ÖLÇEĞİ YAZARLARINDAN İZİN ALARAK VE KENDİ ARAŞTIRMAMA UYARLAYARAK KULLANDIM, 100 KİŞİYE YÖNELİK PİLOT ÇALIŞMAMI TAMAMLADIM. BU ÇALIŞMA SONRASINDA CRONBACH ALPHA GÜVENİRLİK SONUCUM ÇOK İYİ ÇIKTI. ŞİMDİ ÖLÇEĞİN YAPI GEÇERLİĞİNİ TEST ETMEK İSTİYORUM. SORMAK İSTEDİĞİM SORULAR: 1-YAPI GEÇERLİĞİNİ SPSS'TE AÇIMLAYICI FAKTÖR ANALİZİ İLE YAPABİLİRMİYİM, EĞER YAPABİLECEKSEM FAKTÖR ANALİZİ YAPTIĞIMIZ MENÜLERİN ALTINDAKİ HANGİ SEÇENEKLERİ KULLANMAM GEREKİYOR 2-YAPI GEÇERLİĞİNİ SPSS'TE FAKTÖR ANALİZİ İLE YAPMAM MÜMKÜN OLMUYORSA BU DURUMDA HANGİ PROGRAMLARI KULLANMAM GEREKİYOR 3-BAŞKA BİR SORUM DA ŞU; YAPI GEÇERLİĞİ TESTİ DOĞRULAYICI FAKTÖR ANALİZİ İLE Mİ YAPILIYOR, FARKLI BİR ANALİZ SÖZ KONUSU MU? İLGİNİZ İÇİN ŞİMDİDEN TEŞEKKÜR EDER, İYİ ÇALIŞMALAR DİLERİM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Kullandığınız mevcut ölçekteki faktör yapısını doğrulamanız gerekmektedir. Bunu Doğrulayıcı Faktör Analizi ile yapabilirsiniz. Bu analizi SPSS'te yapmak mümkün değildir. Lisrel ya da AMOS gibi programları kullanabilirsiniz. AMOS programı biraz daha kullanıcı dostu bir program. Onu kullanmanızı önerebilirim. İyi çalışmalar dilerim.

E.G.

MERHABA HOCAM. AFA’DA ROTATED COMPONENT MATRİX TABLOSUNDA 1.FAKTÖR ALTINDA 8 MADDE, 2.FAKTÖR ALTINDA 6 MADDE, 3.FAKTÖR ALTINDA 1 MADDE TOPLANDI. BU DURUMDA BU ÖLÇEĞİM 3 FAKTÖRLÜ MÜ OLMALI YOKSA 2 FAKTÖRLÜ MÜ OLMALI, EĞER İKİ FAKTÖRLÜ OLACAKSA, 3.FAKTÖR ALTINDAKİ 1 MADDEYİ NEREDE DEĞERLENDİRMEM GEREKİR?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. O madde diğer iki boyutun altında yer almayarak farklılaşmış durumda. Orijinal ölçek kaç faktörden oluşuyor? Eğer iki faktörlü bir ölçekse, bu soru çıkarılabilir. Çünkü ölçmek istenen faktörün altında yer almayarak ayrışmış durumda. Soru net ifade edilmemiş olabilir. Ya da katılımcılar tarafından başka bir şekilde algılanmış olabilir.

E.G.

MERHABA HOCAM, EĞİTİMLER İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM. ÇOK İSTİFADE EDİYORUM. HOCAM REGRESYON ANALİZİMDE BAĞIMSIZ DEĞİŞKENLERİMİN TAMAMI İÇİN COLLİNEARİTY STATİSTİCS ALTINDAKİ VIF DEĞERİ 5'İN ALTINDA, ANCAK COLLİNEARİTY DİAGNOSTİCS TABLOSUNDA CONDİTİON INDEX (CI) DEĞERLERİ İÇİN EN ALT SATIRDA 30'UN ÜSTÜNDE BİR DEĞER VAR. LİTERATÜRDE ÇOKLU BAĞLANTI SORUNU İÇİN 5'İN ALTINDAKİ VIF DEĞERLERİNİN KABUL EDİLEBİLİR DÜZEYDE OLDUĞU İFADE EDİLMEKTEYKEN 30'UN ÜSTÜNDEKİ CI DEĞERLERİNİN ÇOKLU BAĞLANTI SORUNUNU İŞARET ETTİĞİ BELİRTİLMEKTEDİR. BU DURUMDA BU REGRESYON ANALİZİMİ RAPORLARKEN, "VIF DEĞERLERİMİN 5'İN ALTINDA OLMASI NEDENİYLE ÇOKLU BAĞLANTI SORUNU OLMADIĞI" ŞEKLİNDE İFADE ETMEM YETERLİ OLUR MU YOKSA ÇOKLU BAĞLANTI SORUNU OLMAMASI İÇİN HEM VIF HEM DE CI DEĞERLERİNİN HER İKİSİ İÇİN GEREKLİ KABUL EDİLEBİLİR ŞARTLARI TAŞIMAMIZ GEREKİYOR MU?


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba, videoda bahsettiğim çoklu doğrusal regresyon analizi varsayımlarını kontrol etmek önemlidir. Condition index değerinin bahsettiğiniz gibi olması arzu edilse de bu değer göz ardı edilebilmektedir. Buradaki temel gösterge olarak görmeyebilirsiniz. Tolerans ve VIF değerleri, otokorelasyonun olup olmadığı, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında doğrusal bir ilişkinin olması gerektiği, artıkların/farkların normal dağılımı gibi unsurlar daha önemlidir.

C.A.

MERHABALAR SAYIN HOCAM, TEZ ÇALIŞMAM İÇİN KULLANDIĞIM ÖLÇEKLERDEN BİRİ 5Lİ LİKERT, DİĞERİ İSE 4LÜ LİKERT TİPTE. BU DURUM ANALİZLERİ OLUMSUZ ETKİLER Mİ? DİĞER SORUM İSE YAPTIĞIM T TESTİ, ANOVA VE REGRESYON TESTLERİNDE ANLAMLI FARKLILIK ÇIKMAMASI TEZİMİZ AÇISINDAN SORUN OLUŞTURUR MU? TEŞEKKÜR EDERİM


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba. Kullandığınız ölçeklerin farklı likert tiplerinde olması olağan dışı bir durum değildir. Muhtemelen geçerliliği güvenilirliği kanıtlanmış ölçeklerdir. Siz de kendi veri setiniz için geçerlilik güvenilirlik analizleri gerçekleştirebilirsiniz. Testler sonucunda anlamlı farklılık her zaman çıkmayabilir. Bunu da yorumlayabilirsiniz. Mantıklı argümanlar ile sonuçları desteklemek gerekir. Ancak test ettiğiniz hipotezlerin tümünde anlamlı farklılık tespit edilememesi de düşünülmesi gereken bir durumdur. Hipotezler yanlış kurgulanmış olabilir, verileriniz sağlıklı toplanmamış olabilir, yanlış örneklemle çalışmış olabilirsiniz. Bunun gibi hususları tez danışmanınızla birlikte gözden geçirebilirsiniz.

S.Ö.

SADE, BASİT VE ANLAŞILIR ANLATIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM HOCAM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Teşekkür ederim, faydalı olması dileğiyle.

M.T.

MERHABALAR ÖNCELİKLE ELLERİNİZE SAĞLIK ÇOK FAYDALI VE ANLAMLI BİR UYGULAMA AMA VİDEONUN KALDIĞI YERDEN DEVAM ETMEMESİ AYRICA BİTTİĞİNDE DEVAMININ İZLENEBİLMESİ İÇİN TEKRAR SEÇENEKLERDEN ARAMA YAPILMASI KISMI İÇĞN BİR DÜZENLEME YAPILABİLİRSE ÇOK İYİ OLUR ELLERİNİZE SAĞLIK ŞİMDİDEN


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. Eğitmen olarak, eğitim videolarını çektikten sonra AYEUM'a gönderiyoruz. Onların size nasıl bir platformda sunduğu ya da nasıl bir arayüzle karşılaştığınız konusunda detaylı bilgi sahibi değilim. Konu ile ilgili AYEUM yetkilileri ile iletişime geçmenizi öneririm.

S.Ö.

MERHABA HOCAM. ÖNCELİKLE SPSS PROGRAMI İLE NİCEL VERİ ANALİZİNE DAİR NOKTA ATIŞI VE BİLGİLENDİRİCİ ANLATIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM, HARİKAYDI. PARAMETRİK OLMAYAN TESTLERE DAİR BİR SORUM VAR, ANKET ÇALIŞMASINDAKİ 5'Lİ LİKERT TİPİ SORULARI, YAŞ DEĞİŞKENİNE GÖRE ANLAMLI BİR FARKLILIK OLUP OLMADIĞINI TEST ETMEK İÇİN KRUSKAL WALLİS H TESTİ UYGULADIM. SONUÇ TABLOSUNDA, 0.005'TEN KÜÇÜK OLAN SORULARDAN HANGİLERİ ARASINDA FARKLILIK VAR DİYE ANALYZE-NONPARAMETRİC TESTS-INDEPENDENT SAMPLES SEKMESİNDEN ANALİZ ETTİĞİMDE SARI KUTUCUK OLMADIĞINI GÖRDÜM. BU DURUMDA İLK SONUÇ TABLOSUNDAKİ 0.005'TEN KÜÇÜK OLDUĞU İÇİN ANLAMLI FARKLILIK VARDIR SONUCUNU MU YOKSA ANALYZE-NONPARAMETRİC TESTS-INDEPENDENT SAMPLES SEKMESİNDE SARI KUTUCUK ÇIKMADIĞI İÇİN ANLAMLI FARKLILIK YOKTUR MU SONUCUNU DİKKATE ALMALIYIM. TEŞEKKÜRLER.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhaba. Geri dönüşünüz için teşekkür ederim. Faydalı olmasını diliyorum. Sarı kutucuk yoksa p değeri 0,05'ten büyüktür ve Ho hipoteziniz reddedilmemiştir. Decision kısmındaki bölgeye dikkat ediniz. Dilerseniz ejder.aycin@kocaeli.edu.tr'ye verileri ve hipotezinizi belirten bir mail atarsanız analizi yapar kontrol ederim. Kolaylıklar dilerim.

H.S.

MERHABA HOCAM HARİKA ANLATIMINIZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER SAYENİZDE İSTATİSTİK ÖĞRENİYORUM. BİR ÖDEV İÇİN NİCEL ARAŞTIRMALARDAN TARAMA ÇALIŞMASI YAPIYORUM, 5Lİ LİKERT TİPİ BİR ÖLÇEK KULLANDIM FAKAT VERİ SAYIM ÇOK AZ 24 ADET VERİM VAR. VERİLERİN NORMALLİĞİNE BAKTIĞIMDA KOLMOGROV SMİRNOV VE SHAPİRO WİLK TESTLERİ NORMAL DAĞILMADIĞINI SÖYLÜYOR FAKAT NORMAL Q-Q PLOT GRAFİKLERİNE BAKTIĞIMDA NORMAL DAĞILDIĞINI GÖRÜYORUM VE AYRICA ÇARPIKLIK BASIKLIK DEĞERLERİNİN ÇOĞU -1 +1 ARALIĞINDA OLMAK ÜZERE BAZILARI DA -2 +2 ARALIĞINDA BULUNUYOR BU DURUMDA PARAMETRİK TESTLERİ KULLANMALI MIYIM? KULLANABİLİYORSAM PARAMETRİK TESTE KARAR VERDİĞİMİ METHOD KISMINDA NASIL BELİRTMELİYİM? TEŞEKKÜR EDERİM.


Eğitmenin Cevabı (EJDER AYÇIN)

Merhabalar. 5'li likertle toplanan bir veride genellikle KS ve Shapiro wilk testlerine göre normal dağılım görmek pek mümkün olmuyor. Bu tarz durumlarda sizin de bahsettiğiniz birtakım tanımlayıcı istatistiklere başvuruyoruz. Bir diğer önemli dayanağımız da merkezi limit teoremi. Örnek sayısı arttıkça veriler normale yaklaşır diye düşünülüyor. Her ne kadar tanımlayıcı istatistiklerin normalliği desteklediğini düşünsek de, sizin çalışmanızda 24 veri olması bu opsiyonu elimizden alıyor gibi. Parametrik olmayan testler yaparsanız daha sağlıklı olacaktır.